Nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

Powyższe może niejako łagodzić instytucja zintegrowanego planu inwestycyjnego (dalej: „ZPI” lub „Plan Zintegrowany”). Plan zintegrowany ma być nowym narzędziem planistycznym i jednocześnie szczególną formą MPZP, której wyjątkowość przejawia się na kilku płaszczyznach. Plan Zintegrowany może być uchwalony na wniosek inwestora, złożony za pośrednictwem organu wykonawczego gminy (wójt, burmistrz lub prezydent miasta). Obszar ZPI jest mniejszy niż w przypadku MPZP, gdyż obejmuje teren inwestycji głównej i inwestycji uzupełniającej. Plan zintegrowany może zostać uchwalony zarówno na obszarach nieobjętych MPZP, jak i tam, gdzie taki MPZP obowiązuje – MPZP, po wejściu w życie ZPI, traci moc obowiązującą w takim zakresie, w jakim dotyczy terenu objętego Planem Zintegrowanym. W toku uchwalania ZPI i po przeprowadzeniu negocjacji oraz konsultacji społecznych, organ wykonawczy gminy zawiera w imieniu gminy z inwestorem (lub kilkoma inwestorami, jeśli złożyli oni jeden wniosek o uchwalenie ZPI) umowę urbanistyczną w formie aktu notarialnego. W jej ramach inwestor może zobowiązać się do pokrycia całości lub części kosztów poniesionych przez gminę w zakresie uchwalania ZPI, jak również do przekazania na rzecz gminy nieruchomości stanowiących część przedmiotu inwestycji głównej czy w końcu do pokrycia całości lub części kosztów realizacji inwestycji uzupełniającej, w tym do zapłaty ceny za nieruchomość, na której ma być realizowana inwestycja uzupełniająca, a której właścicielem lub użytkownikiem wieczystym jest osoba trzecia. Zgodnie z uzasadnieniem projektu, „wprowadzona możliwość podpisania umowy urbanistycznej spowoduje, że gmina i inwestor będą mogli kształtować jasne oczekiwania względem siebie w zakresie realizacji oraz finansowania inwestycji uzupełniających, w tym infrastruktury technicznej, komunikacyjnej i usług społecznych”⁸. Regulacja ta ma kluczowe znaczenie. Jako że główną przeszkodą dla uchwalania MPZP jest ich koszt, inwestorzy byliby skłonni do sfinansowania takiego przedsięwzięcia – żaden przepis wprost tego nie zakazuje, ale i nie dopuszcza. Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, koszty sporządzenia planu miejscowego obciążają budżet gminy. Zgodnie z przepisami ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, darowizny na rzecz gminy stanowią źródło dochodów własnych gminy. Mimo tego, każdy z pewnością intuicyjnie nawet wyczuwa, że działalność taka mogłaby zostać uznana za korupcję – stąd też w doktrynie i orzecznictwie istnieje spór odnośnie do legalności finansowania MPZP przez inwestora. Naprzeciw ewentualnym niekorzystnym skutkom uznania takiego działania za nielegalne wychodzi właśnie ustawodawca i jego Plan Zintegrowany, gdyż „rozwiązanie to pozwoli na zachowanie jawności finansowania i zlikwiduje możliwe w tym zakresie nadużycia”⁹. Pozostaje jednak na koniec pytanie, czy Plan Zintegrowany zostanie zachowany w wersji ustawy, która trafi na prezydenckie biurko oraz, czy w przypadku wejścia w życie tych regulacji faktycznie spełni on swoją rolę i przyczyni się do umożliwienia finansowania planów miejscowych przez inwestorów, co pozwoli w konsekwencji przyspieszyć zieloną transformację Polski (oczywiście dopiero w perspektywie kolejnych lat).