Pod koniec roku polscy regulatorzy przypuścili prawdziwą regulacyjną szarżę kawaleryjską. Zamrożenie cen energii elektrycznej, rozporządzenie ustalające cenę energii dla wytwórców, a teraz ustawa zawierająca limity na ceny gazu. Co więcej, to nie koniec – w kolejce czeka zniesienie zasady 10h i tym samym odblokowanie energetyki wiatrowej na lądzie.
Jednak co ciekawe, ustawa mrożąca ceny gazu wcale nie zawiera jedynie artykułów i ustępów dotyczących cen gazu. Jest to ustawa, która zamienia także wiele aktów prawnych m.in. ustawę o obszarach morskich, prawo wodne, prawo budowlane. Niesie ze sobą wiele istotnych zmian, nie tylko dla użytkowników „błękitnego paliwa”, ale także dla inwestorów morskich farm wiatrowych czy inwestorów odnawialnych źródeł energii (zgodnie z ustawą o OZE).
Maksymalne ceny gazu na rok 2023 ustalone
Najważniejsze zmiany dotyczą spółek obrotu i dystrybutorów paliw gazowych. Mogą one sprzedawać paliwa za cenę wynoszącą nie więcej niż 200.17 PLN/MWh (bez VAT-u i akcyzy) w roku 2023. Cena ta obowiązuje w rozliczeniu z m.in. gospodarstwami domowymi, wspólnotami mieszkaniowymi, placówkami ochrony zdrowia, szkołami, kościołami, organizacjami pozarządowymi. Co więcej, opłaty dystrybucyjne zostaną utrzymane w roku 2023 na poziomie z roku 2022.
Spółki obrotu i dystrybutorzy paliw gazowych dostaną rekompensaty zgodnie ze wzorem podanym w ustawie, uwzględniającym ilość dostarczonego paliwa i różnicę między cenami wynikającymi z taryf, a ceną maksymalną zawartą w ustawie. Rekompensaty zostaną pokryte z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.
Warto wspomnieć, że VAT będzie refundowany odbiorcom, którzy używają gazu jako głównego źródła ogrzewania lub nie zarabiają więcej niż 2100 zł (jako osoba indywidualna) lub 1500 zł (na osobę w wielorodzinnym gospodarstwie domowym). Jednak nie jest to duża grupa odbiorców.
Co więcej, przedsiębiorstwa wydobywające gaz ziemny będą przekazywać gazowy odpis na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny w wysokości 538,79 zł/MWh co miesiąc.
Morskie farmy wiatrowe dorzucone do „kociołka gazowych zmian legislacyjnych”…
Do projektu dodano wiele niezwykle istotnych zmian dla całego sektora morskiej energetyki wiatrowej, co pokazuje tylko chęć polityków do jak najszybszego przeprowadzenia przez proces regulacyjny proponowanych zmian.
Pierwszą istotną zmianą jest coroczna waloryzacja ceny będącej podstawą do pokrycia ujemnego salda (tzw. strike price) średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem z poprzedniego roku kalendarzowego – czyli inflacją. Indeksacja będzie obowiązywać również za rok 2022.
Drugą najistotniejszą zmianą jest możliwość denominacji części kwoty przeznaczonej na pokrycie ujemnego salda w euro. Decyzja w tej kwestii będzie musiała zostać podjęta przez wytwórcę maksymalnie 30 dni przed pierwszym wnioskiem o wypłatę kwoty dotyczącej strike price. Następnie będzie mogła być zmieniona jednokrotnie przed upływem 15 lat od pierwszej generacji energii z morskiej farmy wiatrowej (MFW). O obie istotne zmiany niezwykle zaciekle zabiegali zarówno inwestorzy, jak i Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (PSEW).
Inne zmiany dotyczą między innymi:
- wydłużenie okresu ważności wznoszenia lub wykorzystywania sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich do 30 lat;
- ustalenia organów właściwych dla poszczególnych obszarów, na których mają być budowane MFW;
- wydłużenie okresu ważności decyzji środowiskowej dla zespołu urządzeń służących do wyprowadzenia mocy z MFW do 10 lat;
- zniesienie obowiązku certyfikacji dla lądowej części zespołu urządzeń służących do wyprowadzenia mocy z MFW (o co bardzo mocno zabiegali inwestorzy);
- zniesienie pozwolenia na ułożenie i utrzymywanie na obszarach morskich wód wewnętrznych i morza terytorialnego kabli służących do wyprowadzenia mocy z MFW;
- ekspertyzy zgodności dla MFW mogą wykonać firmy, które dokumentuje posiadane doświadczenie w realizacji dwóch projektów (wcześniej – pięciu).
…razem ze zmianami do prawa energetycznego i ustawy o OZE
Ciekawe zmiany znalazły się także w części dotyczącej Prawa energetycznego i ustawy o odnawialnych źródeł energii.
Pierwszy akt prawny został poszerzony o zapis stanowiący, że w przypadku przyłączenia do sieci dystrybucyjnej mikroinstalacji z magazynem energii elektrycznej do mocy zainstalowanej nie wlicza się mocy zainstalowanej magazynu energii elektrycznej. Przepis obowiązuje, o ile moc zainstalowana magazynu lub łączna moc możliwa do wprowadzenia do sieci dystrybucyjnej przez mikroinstalację z magazynem jest nie większa niż moc zainstalowana całości mikroinstalacji. Ponadto, gdy operator sieci dystrybucyjnej odmówi przyłączenia do sieci z powodu braku warunków ekonomicznych, wytwórca może… pokryć wydatki związane z przyłączeniem do sieci i rozwój sieci. Czyżby sieci dystrybucyjne szukały sposobów na partycypację w kosztach w kieszeniach wytwórców?
Ustawa o OZE wprowadza natomiast przedłużenie (z 12 do 18 miesięcy) terminu na wprowadzenie po raz pierwszy energii do sieci dla nowych inwestycji instalacji uczestniczących w aukcjach OZE. Wydłuża też termin dla farm fotowoltaicznych będących już w systemie aukcyjnym. Zdaje się, że problemy sieci dystrybucyjnych z odmowami przyłączeń musiały znaleźć odzwierciedlenie w regulacjach.
Biegnie ustawa przez Sejm i Senat
Niniejsza ustawa przeszła w tempie ekspresowym przez Sejm, gdzie została przyjęta przeważającą ilością głosów. Następnym przystankiem jest Senat, którego posiedzenie zaplanowane jest na 14 grudnia. Jeśli zostanie przyjęta, zostanie skierowana do podpisu Prezydenta.
A na ten podpis czeka cała branża wiatrowa. Z informacji od inwestorów wynika, że bez niezbędnych poprawek, oddanie projektów do eksploatacji na czas byłoby w dużych tarapatach.
English version
At the end of the year, Polish regulators rolled up their sleeves at work. Electricity price freeze, energy price regulation for generators, and now the act containing limits on gas prices. What is more, there is one more act in line – a 10h rule lift, unlocking onshore wind potential.
Interestingly enough, not only does the “gas price freezing” act contain articles and paragraphs in regard to gas prices. It is an act that changes many of other legal acts e.g Maritime Law, Water Law or Construction Law as well. It brings with it several significant changes, not only to the users of gaseous hydrocarbons, but also to offshore wind farms’ investors or renewable energy investors (in accordance with the RES Act).
Maximum gas prices for 2023 set
Key changes are affecting trading companies and gas fuel distributors. They can sell fuels at a price of no more than 200.17 PLN/MWh (excluding VAT and excise tax) in 2023. This price is valid for sale with m.in. households, housing communities, health care facilities, schools, churches and NGOs. In addition, gas distribution fees in 2023 will stay at the same level as in 2022.
Gas fuel companies and distributors will be compensated according to the formula provided in the Act, taking into account the amount of fuel delivered and the difference between the prices resulting from tariffs and the maximum price set forth in the Act. Compensation will be paid from the COVID-19 Prevention Fund.
It is worth mentioning that VAT will be reimbursed to recipients using gas as the main heating source those earning no more than PLN 2,100 (as an individual) or PLN 1,500 (per person in a multifamily household). However, this is not a large group of recipients.
Moreover, natural gas companies will transfer a gas write-off to the Price Difference Pay-out Fund in the amount of PLN 538.79/MWh on a monthly basis.
Offshore wind farms thrown at "the pot of legislative changes"...
A few significant changes for the entire offshore wind energy sector have been added to the project, demonstrating the desire of politicians for fast proceedings.
The first significant change is the annual adjustment of the price that is the basis for coverage of the negative balance (‘strike price’) the average annual CPI from the previous year announced by the PL Statistics Office (GUS). The indexation will also be valid for 2022.
The second most significant change is the possibility of denominating part of the amount to cover the negative balance in euros. The decision in this regard will have to be made by the generator up to 30 days before the first request for ‘strike price’ payment. From then on, it can be changed only once before 15 years period after the first energy generation of offshore wind farm (OWF). Both the investors and the Polish Wind Energy Association (PSEW) have been fiercely involved in both major changes.
Other changes include, but are not limited to:
- Extension the OLL permit up to 30 years;
- Determination of competent authorities for the specific OWF areas;
- Extension the environmental decision timespan for the team of power output devices to 10 years;
- Removal the obligation to certify the onshore part of the team of power evacuation system from the OWF (which investors have been very striving for);
- Removal of permit to establish and maintain in internal sea waters and territorial seas cables for power evacuation from the OWF;
- Compliance expertises for the OWF can be performed by companies that document their experience with two projects (formerly – five)
...including changes to the energy law and the RES Act
Interesting changes have also been made to the Energy Law and Renewables Act.
The first legislative act was extended to include a provision that, if a micro-installation with a power storage device is connected to the distribution network, the installed power does not include the installed power storage capacity.
The regulation applies if the installed capacity of the energy storage or the total capacity that can be introduced into the distribution network through a micro-installation with the energy storage is not greater than the installed capacity of the entire micro-installation.
In addition, when the distribution system operator refuses connection to the grid due to lack of economic conditions, the generator can…pay for the expenses associated with connecting to the grid and the development of the grid. Are distribution networks looking for ways to regulatorily incentivise generator to participate in costs?
The RES Act, on the other hand, provides an extension (from 12 to 18 months) of the time limit for the first introduction of energy into the grid for new installations participating in RES auctions. The other change is extension of the same deadline for PV farms already in the auction system. It appears that distribution networks’ problems with denials of grid connection agreements had to be reflected in regulations.
The Act running through Sejm and Senate
This act was passed at a fast pace by the Lower Chamber of Parliament (Sejm), where, by a predominant number of votes, was adopted. The next stop is the Higher Chamber of Parliament (Senate), whose next meeting is scheduled for December 14th. If accepted, it will be routed to the President’s signature.
And for that particular signature the entire offshore wind industry is waiting. Investors have indicated that without the necessary improvements, putting projects into operation on time would be a big struggle.
