W odcinku zatytułowanym “Sieci przyszłości. Jak przyłącza komercyjne zmienią polską energetykę?” gościmy Łukasza Łuczaka – eksperta ds. rozwiązań sieciowych w firmie Sevivon, PNE AG Group, która zajmuje się kompleksową budową farm wiatrowych i fotowoltaicznych. Rozmowa dotyczyła przyszłości przyłączeń komercyjnych, które stają się coraz bardziej istotnym elementem w kontekście odnawialnych źródeł energii oraz wyzwań, jakie stawiają przed operatorami sieci.
Czym są przyłącza komercyjne?
Przyłącza komercyjne to inwestycje, które nie są regulowane przez prawo energetyczne, a ich realizacja odbywa się na podstawie umowy cywilnoprawnej. Dają one większe możliwości zarówno operatorom, jak i podmiotom ubiegającym się o przyłączenie do sieci. Warto zaznaczyć, że obecnie przyłączenia do sieci są regulowane przez prawo energetyczne, które określa procedury przyłączeniowe, czas realizacji oraz koszty. Koszty budowy przyłącza często są rekompensowane przez taryfy, jednak w wielu przypadkach są niewystarczające, co prowadzi do poszukiwania dodatkowych źródeł finansowania, w tym przyłączeń komercyjnych.
Proces realizacji przyłącza komercyjnego
Realizacja przyłącza komercyjnego nie ma jednolitych standardów, co sprawia, że operatorzy podchodzą do tego tematu w różny sposób. „Prym tutaj wiodą Polskie Sieci Elektroenergetyczne, które rozpoczęły pracę nad opracowaniem procedury przełączenia komercyjnego i prace te być może zakończą się do końca 2024 r.” – mówi Łuczak. W praktyce, aby rozpocząć inwestycję, inwestor musi złożyć wniosek o przyłączenie, a następnie operator analizuje możliwość realizacji w trybie komercyjnym.
Odmowy przyłączenia
W kontekście przyłączeń komercyjnych istotne są odmowy przyłączenia, które mogą być spowodowane przyczynami technicznymi lub ekonomicznymi. Odmowa z przyczyn technicznych dotyczy sytuacji, w których technicznie niemożliwe jest wykonanie przyłącza, natomiast odmowa z przyczyn ekonomicznych odnosi się do braku opłacalności inwestycji. Łuczak podkreśla, że 100% odmów powinno być związane z przyczynami ekonomicznymi, a przyczyny techniczne często są nadinterpretowane przez operatorów.
Jeden operator powie tak…
Operatorzy różnie podchodzą do przyłączeń komercyjnych, co może wynikać z ich obaw przed odpowiedzialnością za modernizację sieci oraz ryzykiem związanym z realizacją inwestycji. Nasz gość zauważa, że „trzeba pamiętać, że największym problemem w przyłączeniach komercyjnych jest to, co stanie się z nim później”. Wiele odmów przyłączenia wynika z niewystarczających planów rozwoju, co stawia operatorów w trudnej sytuacji. Pomimo dużego zainteresowania inwestorów, operatorzy często nie dostrzegają potencjału przyłączeń komercyjnych, co może prowadzić do dalszych problemów z przyłączaniem OZE.
Opłacalność przyłączeń
Próg opłacalności przyłączenia komercyjnego zależy od skali projektu oraz rodzaju źródła energii. Projekty wiatrowe, które generują energię przez większą część roku, mogą być bardziej opłacalne niż projekty fotowoltaiczne. Warto zauważyć, że przyłączenia komercyjne mogą wprowadzać ograniczenia dla pewnych typów źródeł energii, co może wpłynąć na ich przyszłość w systemie.
Elastyczność systemu elektroenergetycznego
Łuczak podkreśla, że przyłączenia komercyjne mogą przyczynić się do lepszego zarządzania siecią oraz zwiększenia jej elastyczności. „Sieć będzie lepsza, bardziej rozbudowana i mocniejsza, natomiast większa ilość OZE nie spowoduje nadmiaru pracy, a tak naprawdę da większą elastyczność systemu.” – zaznacza. Nowoczesne źródła energii, takie jak farmy wiatrowe i fotowoltaiczne, są regulowane i mogą wspierać system elektroenergetyczny poprzez regulację napięć i mocy biernej.
Wyzwania i szanse związane z przyłączeniami komercyjnymi
Największym wyzwaniem dla operatorów przy realizacji przyłączeń komercyjnych jest skala modernizacji oraz ryzyko związane z realizacją inwestycji. Operatorzy muszą również zmierzyć się z problemem koordynacji modernizacji sieci, aby uniknąć zakłóceń w funkcjonowaniu systemu. Z drugiej strony, przyłączenia komercyjne mogą stanowić szansę na rozwój sieci oraz zwiększenie udziału OZE w polskim systemie energetycznym.
Podsumowanie
Przyłączenia komercyjne to istotny element przyszłości polskiego systemu energetycznego, który może przyczynić się do zwiększenia elastyczności sieci oraz wsparcia dla odnawialnych źródeł energii. Wymagają one jednak odpowiednich regulacji oraz lepszej współpracy między operatorami a inwestorami.
