Transformacja energetyczna to proces polegający na planowaniu oraz wdrażaniu poszczególnych zmian odnoszących się do różnych gałęzi infrastruktury energetycznej. Z terminem transformacji energetycznej ściśle wiąże się polityka energetyczna państwa, która oznacza kompleks działań zmierzających do wdrażania zmian i zachowania stanu bezpieczeństwa w odniesieniu do energii elektrycznej.
Idea transformacji energetycznej
Transformacja energetyczna jest nastawiona na stopniowe zastępowanie konwencjonalnych źródeł energii, odnawialnymi źródłami energii (OZE) oraz źródłami niskoemisyjnymi, przy jednoczesnej stabilizacji cen energii elektrycznej oraz zachowaniu ciągłości dostaw. Z racji na wszechobecność różnego rodzaju infrastruktur oraz indywidualnego zapotrzebowania na energię elektryczną, transformacja energetyczna stanowi jeden z kluczowych procesów w polityce państwowej. U podłoża przeprowadzania transformacji energetycznej stoi idea ograniczenia emisji gazów cieplarnianych (CO2) do atmosfery.
Rola obywatela w transformacji energetycznej
Transformacja energetyczna to nie tylko ogromne inwestycje w sektory energochłonne, sektor energetyczny, czy transportowy. Przeciętny obywatel również może stać się elementem transformacji energetycznej poprzez ograniczenie zużycia emisji CO2 w swoim codziennym życiu, zamieniając samochód na transport publiczny lub rower, inwestując w przydomową instalację fotowoltaiczną, termomodernizację domu, czy poprzez ograniczenie zużycia energii elektrycznej, ciepła i wody.
Podstawy transformacji energetycznej w Polsce
Transformacja energetyczna Polski oparta jest na polityce klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej, a także Polityce Energetycznej Polski do 2040 roku, czy europejskim tzw. Green Deal’u. Dokumenty te stanowią główne wytyczne dla Polski pod kątem procesu transformacyjnego obejmującego sektory energetyczne, energochłonne, transportu, a także dotykające mieszkańców gospodarstw domowych.
Kluczowe znaczenie dla aktualnej polityki i działań ma tzw. porozumienie paryskie, zawarte w grudniu 2015 r. podczas 21. konferencji stron Ramowej Konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (COP21). Wynika z niego konieczność zatrzymania wzrostu średniej globalnej temperatury na poziomie poniżej 2°C w stosunku do poziomów sprzed epoki przemysłowej, nie więcej niż 1,5°C.
Finansowanie transformacji energetycznej
Transformacja energetyczna wymaga ogromnych nakładów pieniężnych, które pochodzić mają z środków europejskich. Duża część pieniędzy przekazanych na transformację energetyczną Polski ma pochodzić między innymi z Krajowego Planu Odbudowy po pandemii COVID-19. Środki wypłacane są w transzach i obejmują między innymi środki na sektor energetyczny w wysokości ok. 9,2 mld euro.
Transformacja energetyczna a kryzys energetyczny
Co jest szczególnie istotne, dziś w obliczu napaści Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i konieczności jak najszybszego zerwania relacji surowcowych z Kremlem, skuteczna transformacja energetyczna pozwoli na możliwie jak największe uniezależnienie się od wpływów Rosji oraz zwiększenie samowystarczalności państw europejskich.
Niestety kryzys energetyczny pokazał uzależnienie krajów Unii Europejskiej od rosyjskich surowców, co doprowadziło do konstatacji nad aktualnością obecnych założeń transformacji energetycznej. Potrzeba szybkiego działania i poczynienia znacznych kroków w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego powoduje, że wytyczne transformacji energetycznej muszą zostać zaktualizowane, jednakże priorytety powinny zostać zachowane.
Źródła:
- Rzeczpospolita [czytaj więcej]
- Forum Energii [czytaj więcej]
- Cire [czytaj więcej]
