SMR (Small Modular Reactor), jak sama nazwa wskazuje, jest mniejszym rodzajem reaktora, który składa się z modułów, czyli prefabrykowanych elementów. Umożliwia to szybką (w porównaniu do tradycyjnej elektrowni jądrowej) budowę obiektu. Polegać ona będzie w dużej mierze na dostarczeniu gotowych części reaktora na miejsce, w którym ma się on znajdować. W pewnym sensie SMR będzie bardziej „składany” niż „budowany”.
Jak działają SMR?
Opierają się dokładnie na tej samej zasadzie, na której opierają się ich więksi kuzyni. Reaktor, w którym zachodzi rozszczepianie ciężkich pierwiastków, nagrzewa wodę, która podczas podróży w obiegu porusza generatory energii elektrycznej.
Możliwe jest tutaj zastosowanie różnych szkół inżynierii jądrowej. SMR może mieć dwa obiegi wody, z czego jeden ochładza reaktor, zaś drugi – obierając ciepło pierwszemu – generuje energię elektryczną. Można to jednak zrobić w ramach jednego obiegu wody, który pełnić będzie obie te funkcje.
Opłacalność SMR
SMR nie są rewolucją w zakresie samej zasady funkcjonowania elektrowni jądrowych, lecz w zakresie ich ekonomicznej opłacalności. Nie mówimy tutaj o nowej technologii rozszczepiania jąder atomowych, lecz o bardzo ważnym kroku, który uczyni już sprawdzone rozwiązania bardziej opłacalnymi.
Moc pojedynczego SMR sięgać ma co najmniej 300MW. Jest to mniejsza moc niż ta, którą generują konwencjonalne elektrownie jądrowe. Uwzględniając jednak zaoszczędzony czas i pieniądze, jest to rozwiązanie nadal konkurencyjne względem dotychczasowych elektrowni jądrowych.
SMR na świecie
Opłacalność takiego rozwiązania jest uznawana na arenie międzynarodowej – na całym świecie państwa prowadzą ponad 70 projektów, które dotyczą właśnie budowy małych reaktorów modułowych.
Polska również zdecydowała się na zainwestowanie w to rozwiązanie z zakresu energii jądrowej. PKN Orlen już w połowie 2022 roku podpisał ze spółką Synthos Green Energy ramową umowę współpracy w zakresie rozwoju i komercjalizacji technologii SMR.
Jak SMR wpływają na przyszłość energetyki?
Z pewnością udowadniają, że możliwa jest alternatywna ścieżka rozwoju dla energii jądrowej. Pomimo mniejszej mocy od tradycyjnych reaktorów, SMR-y stanowią odpowiedź na najważniejsze bolączki swoich atomowych poprzedników. Są tańsze, mniejsze i szybsze w budowie. Sprawia to, że w przyszłości inwestowanie w energie jądrową będzie łatwiejsze, bardziej opłacalne oraz ekonomicznie bezpieczniejsze.
Na razie jednak nie należy „dzielić skóry na niedźwiedziu”. SMR-y, choć zdecydowanie mają potencjał do tego, aby stanowić przyszłość energetyki jądrowej, wymagać będą jeszcze kilku lat konsekwentnego inwestowania i rozwijania. Dzisiaj zaś powinno nas cieszyć, że Polska jest częścią tego rozwoju.
Źródła:
- PKN Orlen [czytaj więcej]
- Polski Instytut Spraw Międzynarodowych [czytaj więcej]
- Money [czytaj więcej]
- International Atomic Energy Agency [czytaj więcej]
- TWI [czytaj więcej]
- It’s all NUclear [czytaj więcej]
