Indonezja, krótko mówiąc, jest krajem niepozornym. Patrząc na mapę świata i spoglądając na Azję, ten wyspiarski kraj nie wydaje się być jedną z kluczowych globalnych gospodarek i czwartym najliczniejszym krajem świata. W rzeczywistości jednak jego wkład w globalną gospodarkę jest nieoceniony: Indonezja jest jednym z głównych eksporterów gazu ziemnego oraz ropy naftowej. Jest też największym na świecie eksporterem gumy, oleju palmowego, kawy oraz kakaowca, co czyni z niej największą gospodarkę południowo-wschodniej Azji. Między innymi z tych powodów warto zgłębić kwestie energetyczne Indonezji – pozwoli nam to określić czy dotychczasowy dobór źródeł energii implikuje innowacyjność dotychczasowych rządów oraz pozwoli nam to wysnuć trafne projekcje na przyszłość.
Energetyka Indonezji w II połowie XX wieku
Należy zwrócić uwagę na to, że Indonezja może mówić o względnym samostanowieniu dopiero po 1949, kiedy kraj ogłosił niepodległość względem holenderskiego imperium, które dotychczas kolonizowało wyspy indonezyjskie. Nawet po tej dacie nadal trwała wojna z byłym kolonizatorem. Revolusi – bo tak nazwano ten konflikt – zakończył się dopiero 27 grudnia 1949 roku, uznaniem przez Holandię niepodległości swojej byłej kolonii. Co ciekawe, walki o niektóre tereny trwały nadal, aż do wczesnych lat 60’ XX wieku.
Pozwala nam to zobrazować sobie jak relatywnie krótki czas i trudne warunki miały późniejsze władze Indonezji w zakresie rozwoju – między innymi – swojego sektora energetycznego. Jeszcze w 1990 roku jedynie 40% ludności miało dostęp do energii elektrycznej. Dziś jest to już niemalże 95% – cały ten imponujący postęp zadział się jedynie na przestrzeni 35 lat.
Energetyka Indonezji w tym okresie oparta była w dużej mierze wyłącznie na węglu – nic dziwnego, kraj ten jest do dzisiaj największym na świecie eksporterem tego surowca. W latach 90’ XX wieku, będąc krajem członkowskim OPEC, Indonezja importowała również ropę naftową, urozmaicając w ten sposób swój miks energetyczny o kolejne (niestety również emisyjne) źródło energii.
Energetyka Indonezji obecnie
Dzisiejszy miks energetyczny Indonezji składa się w większości z wysokoemisyjnych źródeł energii. 36% energii elektrycznej pochodzi z elektrowni węglowych, kolejne 28% zaspokaja ropa naftowa. Trzecim co do wielkości źródłem energii tego azjatyckiego kraju jest gaz ziemny – odpowiada on za ok. 13% podaży energetycznej. Brakujące 33% uzupełniają odpowiednio biogazownie (12%) energia geotermalna, wiatrowa i słoneczna (11%) oraz biogazownie (10%). W miksie energetycznym znajduje się również około 1% udział elektrowni wodnych.
Zróżnicowanie miksu energetycznego Indonezji wynika jednocześnie z ambitnych celów, które wyznaczają sobie kolejne rządy tego kraju (po gwałtownej energetyzacji społeczeństwa postawiono na dywersyfikację źródeł energii), rosnące zapotrzebowanie na energię w sektorze przemysłowym oraz przystąpienie w 2017 do Porozumień Paryskich.
Bieżące działania doprowadziły do tego, że Indonezja obniżyła poziom swoich emisji względem ich historycznego peaku, który miał miejsce w latach 2019-2020.
Przyszłość indonezyjskiej energetyki
Pomimo relatywnie dużego udziału emisyjnych źródeł energii w miksie energetycznym tego południowoazjatyckiego kraju, nie sposób dojść do konkluzji, że przyszłość wcale nie maluje się w negatywnych barwach. Z jednej strony udział OZE w miksie Indonezji nie rośnie może (względem pozostałych źródeł) szczególnie dynamicznie, jednak należy pamiętać, że jest to udział sektora, który stale podnosi swoją produkcję. W rzeczywiscości można pokusić się o stwierdzenie, że gdyby nie wysokie zapotrzebowanie sektora przemysłowego i okres stagnacji w ilości produkowanej energii, udział OZE zbliżałby się już do około 40%.
Władze Indonezji planują de facto osiągnięcie 44% progu OZE w miksie energetycznym do roku 2030. Jest to śmiały plan, niemniej biorąc pod uwagę realizowane obecnie w tym kraju projekty inwestycyjne, jest on jak najbardziej możliwy.
Indonezja pracuje obecnie budowę farm wiatrowych o łącznej mocy około 150 MW – i mowa tutaj jedynie o wielkogabarytowych projektach. Natomiast w listopadzie 2023 roku oddana do użytku została Cirata – dryfująca farma fotowoltaiczna o mocy ok 190 MW.
Dotychczasowe działania Indonezji w zakresie rozwoju sektora energetycznego (począwszy na energetyzacji społeczeństwa a na dywersyfikacji źródeł i zwiększaniu OZE kończąc) pozwalają optymistycznie patrzeć w przyszłość energetyki tego azjatyckiego państwa.
