Ostatni tydzień kwietnia dobiegł końca, w związku z czym przyszedł czas na podsumowanie najważniejszych wydarzeń z sektora energetyki. Niewątpliwie najważniejszym tematem dla Polski jak i Europy jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, a to zostało naruszone przez wstrzymanie dostaw rosyjskiego gazu przez Gazprom, w związku z niewywiązaniem się przez Polskę z żądania Rosji, by za gaz płacić w rublach. Co jeszcze spotkało nas w trakcie ubiegłego tygodnia?
PGNiG potwierdza wstrzymanie dostaw gazu w ramach kontraktu jamalskiego
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG) poinformowało o całkowitym wstrzymaniu dostaw gazu ziemnego przez Gazprom w ramach kontraktu jamalskiego. Podkreśla, że sytuacja nie ma aktualnie wpływu na bieżące dostawy do klientów PGNiG, którzy otrzymują paliwo zgodnie z zapotrzebowaniem.
27 kwietnia 2022 roku Gazprom przestał realizować dostawy gazu ziemnego, do których jest zobowiązany na podstawie tego kontraktu i nominacji PGNiG. Polska spółka podała, że stało się to pomimo wywiązywania się ze wszystkich zobowiązań wynikających z umowy.
W ocenie PGNiG ograniczenie dostaw gazu ziemnego stanowi naruszenie kontraktu jamalskiego. PGNiG zastrzega sobie prawo do dochodzenia roszczeń z tytułu wstrzymania dostaw i skorzysta w tym celu ze wszystkich przysługujących spółce uprawnień kontraktowych oraz uprawnień wynikających z przepisów prawa.
Według informacji przekazanej PGNiG przez Gazprom wstrzymał on dostawy w związku z postanowieniami dekretu Prezydenta Federacji Rosyjskiej nr 172 z 31 marca 2022 roku „O specjalnej procedurze wykonania zobowiązań zagranicznych nabywców wobec rosyjskich dostawców gazu ziemnego”.
Obecnie klienci PGNiG otrzymują gaz zgodnie ze zgłaszanym zapotrzebowaniem – informuje koncern.
Morawiecki: Taryfy cen gazu zostaną przesunięte do 2027 roku
– Taryfy cen gazu dla gospodarstw domowych, szpitali, szkół, instytucji użytku publicznego zostaną przesunięte do 2027 roku – powiedział premier Mateusz Morawiecki w rozmowie z Polskim Radiem. Dodał, że będą one na niższym poziomie przez co najmniej kilka lat.
– Nie tylko nie ugniemy się przed rosyjskim szantażem, ale chcę zapewnić, że to działanie Kremla nie wpłynie na gospodarstwa domowe, na sytuację Polski. Taryfy cen gazu dla gospodarstw domowych, szpitali, szkół, instytucji użytku publicznego zostaną przesunięte do 2027 roku – zapowiedział premier Mateusz Morawiecki na antenie Polskiego Radia. Dodał, że będą one na niższym poziomie przez co najmniej kilka lat.
Taryfa jest to zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania, opracowany przez przedsiębiorstwo i wprowadzony jako obowiązujący dla określonych w nim odbiorców w trybie określonym ustawą. Zasady ustalania taryf przez przedsiębiorstwa oraz zasady ich zatwierdzania przez Regulatora są określone w ustawie Prawo Energetyczne oraz w tzw. rozporządzeniu taryfowym – tłumaczy Urząd Regulacji Energetyki (URE).
Zarówno sprzedawcy gazu (spółki obrotu), jak i spółki dystrybucyjne, kalkulują planowane do poniesienia koszty, a następnie przekładają je na ceny gazu oraz stawki za jego dostarczenie do odbiorców końcowych w kolejnym roku. Tak skalkulowane taryfy przedkładają regulatorowi do zatwierdzenia. Prezes URE prowadzi postępowania taryfowe badając, czy wnioskowane przez przedsiębiorców taryfy spełniają wymagania określone prawem i odzwierciedlają jedynie uzasadnione koszty przedsiębiorców. Tak długo, jak regulator nie będzie przekonany, że dany poziom taryfy nie ma uzasadnienia w kosztach przedsiębiorstwa energetycznego, ceny i stawki nie mogą zostać zatwierdzone.
Blokada fuzji Orlenu z Lotosem. Projekt trafi do Sejmu
Senat przyjął w czwartek projekt nowelizacji ustawy dotyczącej zasad zarządzania mieniem państwowym, którego celem jest m.in. zablokowanie fuzji Orlenu i Lotosu. Zgodnie z uchwałą Senatu projekt trafi teraz do Sejmu.
Senator Bogdan Borusewicz (KO) tłumaczył w środę podczas drugiego czytania projektu, że senackie propozycje przewidują, iż przez 9 miesięcy od wystąpienia przez Polskę z wnioskiem o podjęcie konsultacji w trybie art. 4 Traktatu NATO, nie mogą być zbywane udziały, akcje lub prawa z akcji należące do Skarbu Państwa w spółkach, takich jak m.in. Grupa Lotos, PGNiG, Enea, Orlen, Energa, czy Tauron, a także należące do nich przedsiębiorstwa lub wyodrębnione części przedsiębiorstw. Nie można byłoby też zbywać nieruchomości należących do tych spółek.
Projekt zakłada ponadto, że ograniczenie to ma się stosować również w przypadku, gdy z wnioskiem o konsultacje w trybie art. 4 wystąpiono przed dniem w życie projektowanej nowelizacji.
Według senatorów KO sprzedaż części aktywów rafineryjnych Lotosu i części stacji benzynowych jest sprzeczna z interesem państwa. Zwracali m.in. uwagę na to, że stacje ma przejąć węgierski MOL, który – jak przekonywali – ma bliskie kontakty z Rosją. Przeciwnego zdania byli przedstawiciele rządu oraz senatorowie PiS. Zdaniem wiceministra aktywów państwowych Jana Kanthaka fuzja Orlenu z Lotosem to realizacja budowy dużego koncernu multienergetycznego, który pozwoli też zdywersyfikować dostawy ropy do Polski.
W sierpniu 2020 r. PKN Orlen podpisał porozumienie ze Skarbem Państwa i Grupą Lotos dotyczące realizacji transakcji nabycia akcji gdańskiej Grupy, a w konsekwencji przejęcia nad nią kontroli kapitałowej. W połowie stycznia PKN Orlen, w ramach wyznaczonych wcześniej przez Komisję Europejską środków zaradczych dotyczących planowanego przejęcia Grupy Lotos poinformował, że Saudi Aramco ma kupić 30 proc. udziałów w rafinerii Lotosu, węgierski MOL – 417 stacji paliw Lotosu, a Unimot – bazy paliw.
24 lutego tego roku, po agresji Rosji na Ukrainę 2022 na wniosek Polski i innych sojuszników odbyły się konsultacje Rady Północnoatlantyckiej na podstawie art. 4. Jak informowało stałe przedstawicielstwo RP przy NATO, celem konsultacji było omówienie niesprowokowanego i bezwzględnego ataku Rosji na Ukrainę i jego konsekwencji dla bezpieczeństwa NATO. Zgodnie z art. 4 traktatu „strony będą się wspólnie konsultowały, ilekroć, zdaniem którejkolwiek z nich, zagrożone będą integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo którejkolwiek ze stron”.
Będzie zakaz palenia węglem w Warszawie! Sejmik przyjął uchwałę
Sejmik województwa mazowieckiego 26.04.2022 r. przyjął nową uchwałę antysmogową. Dzięki niej, już w przyszłym roku w Warszawie będzie obowiązywał zakaz palenia węglem. Ościenne miejscowości z tzw. obwarzanka warszawskiego zostaną objęte tym zakazem od 2028 roku. Co jeszcze wprowadzi uchwała?
24 października 2017 r. Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął uchwałę antysmogową dla Mazowsza, która obowiązywała od 11 listopada 2017 roku. Przyszedł jednak czas na zmiany, na mocy których już od 1 października 2023 r. w Warszawie będzie obowiązywał zakaz palenia węglem kamiennym i paliwami wyprodukowanymi z jego wykorzystaniem. Taki sam zakaz będzie obowiązywał w miejscowościach ościennych (powiat wołomiński, warszawski zachodni, otwocki, pruszkowski, piaseczyński, nowodworski, miński, legionowski i grodziski) od 1 stycznia 2028 r. W zakazie pojawiły się jednak wyjątki. Mianowicie, zakaz spalania węgla nie będzie obowiązywał posiadaczy kotłów 5 klasy zainstalowanych do 11 listopada 2017 r. oraz kotłów i kominków spełniających wymogi ekoprojektu zainstalowanych do 1 czerwca 2022 r. w istniejących budynkach. W tych urządzeniach będzie można palić węglem i jego pochodnymi do końca żywotności urządzeń.
Od początku przyszłego roku, bo od 1 stycznia 2023 r. w całym województwie Mazowieckim będzie obowiązywał zakaz użytkowania kotłów na paliwo stałe w nowobudowanych budynkach, dla których nie zostały wydane decyzje i istnieje możliwość techniczna przyłączenia do sieci ciepłowniczej.
Warto jednak zwrócić uwagę, że taki zakaz obowiązuje poniekąd w całej Polsce. Zgodnie z Prawem Energetycznym, każdy nowy budynek, dla którego istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci ciepłowniczej i dostarczania ciepła do tego obiektu z sieci ciepłowniczej ma obowiązek przyłączenia się do niej, o ile nie będzie korzystał z OZE. Obowiązek przyłączenia sieci ciepłowniczej nie dotyczy budynków, w których planowane jest dostarczanie ciepła z indywidualnego źródła ciepła w obiekcie, które charakteryzuje się współczynnikiem nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej nie wyższym niż 0,8 lub pompy ciepła lub ogrzewania elektrycznego, a także w sytuacji gdy ceny dostarczanego ciepła są równe lub wyższe od obowiązującej średniej ceny sprzedaży ciepła dla źródła ciepła zużywającego tego samego rodzaju paliwo.
Zakaz palenia węglem nie jest pierwszym takim zakazem w Polsce. Od dnia 1 września 2019 r. zakaz stosowania paliw stałych obowiązuje w Krakowie. Uchwały antysmogowe zostały już przyjęte w 14 z 16 województw. Przepisy tych uchwał różnią się w zależności od województwa. Jedne są mniej, inne bardziej rygorystyczne. Wyjątkami są województwa warmińsko-mazurskie i podlaskie, w których nie obowiązują uchwały antysmogowe.
PSG, spółka z Grupy PGNiG, już dostarcza gaz do wszystkich gmin, w których działał Novatek
Mieszkańcy wszystkich 10 gmin, w których gaz ziemny przestała dostarczać objęta sankcjami firma Novatek Green Energy, na powrót korzystają z błękitnego paliwa. W piątek, 29 kwietnia br., około godziny 17.00, jako pierwsi dostawy zaczęli odbierać mieszkańcy gminy Polanów. Tuż przed północą gaz dotarł do odbiorców w gminie Łeba
Rozwiązania umożliwiające sprawne przywrócenie dostaw gazu przygotowane zostały w ścisłej współpracy spółek Grupy Kapitałowej PGNIG z administracją rządową. Piątkowe polecenie Prezesa Rady Ministrów wydane na mocy ustawy o zarządzaniu kryzysowym, pozwoliło na szybkie działanie spółek GK PGNiG, które tego samego dnia uruchomiły dostawy do odbiorców, do tej pory obsługiwanych przez Novatek.
Na podstawie decyzji zawierającej polecenie Prezesa Rady Ministrów wydanej w trybie art. 7a ustawy o zarządzaniu kryzysowym, Polska Spółka Gazownictwa została zobowiązana do świadczenia usług na sieci należącej do Novatek Energy Sp. z o.o. W dniu 29 kwietnia prezes URE wydał stosowne decyzje administracyjne w zakresie koncesji na ich świadczenie, w związku z czym przywrócono dostawy paliwa gazowego na terenie gmin: Cegłów, Kałuszyn, Lubień Kujawski, Lubowidz, Łeba, Mieścisko, Mrozy, Polanów, Zagórów, Żuromin.
Po nawiązaniu kontaktu przez PSG z przedstawicielami firmy Novatek, wydanie infrastruktury i niezbędnej dokumentacji odbyło się bez zakłóceń i w dobrej atmosferze. Obsługiwana odtąd przez PSG infrastruktura obejmuje łącznie ponad 85 km sieci gazowych średniego ciśnienia, do których gaz jest dostarczany cysternami w postaci skroplonej i po regazyfikacji przesyłany do odbiorców.